Sanırım artık biraz daha ciddi konulara değinmek gerekiyor diye düşünüyorum. Bu açıdan ilk yazımı Türkiye'nin en büyük sorunlarından birisi belki de en büyüğü olan bütçe açığı olarak seçtim.
Bütçe açığı devletlerin gelir gider dengeleri arasında negatif bir durum olursa kullanılıyor. Bütçe fazlası ile artı veren ülkeler için kullanılıyor. Örneğin Almanya gibi...
Bütçe açığı Türkiye'nin hayatına ilk kez bu sene girmedi. Yaklaşık 50 yıldır açık veriyoruz. En son fazla verdiğimzi yıl 1970. Bu tarih size birşeyi hatırlatıyordur sanırım. Bundan sonra sürekli açık vermeye devam ettik. 2006 gibi baya işleri yoluna koymuşken o dönem yaşanan kriz nedeniyle bu açık büyümeye başladı.
Şimdi 2021 bütçesine bir göz atalım.
Bütçede gelir olarak 1 trilyon 101 milyar 1 milyon liralık bir kaynak bekleniyor. Bunun çoğunluğu vergiler oluşturuyor. En yüksek kalem ÖTV adı verilen Özel Tüketim Vergisi, bu kalemden 213.7 milyar tl'lik bir gelir bekleniyor. 1999 depremi sonrası Ecevit'in sözde geçici olarak başlattığı bu vergi, 2002 ile beraber AK Parti hükümeti ile kalıcı hale gelip. İnanılmaz bir kalem haline geldi. Normalde bu verginin içinde 16 adet vergi ama adı ötv olarak kaldı geçti.
Geli vergisi olarak 195 milyar tl, Kurumlar vergisi olarak 105 milyar tl gelir bekleyen Türkiye'de, KDV ile 2 ayrı kalemde 264 milyar tl bekleniyor. Damga vergisi gibi acayip vergiler de daha alt kalemler olarak diziliyor.
Peki beklenen gider nedir? (Her sene bunu aştığımızı unutmayın.)
1 trilyon 341 milyar 1
Yani denge olarak incelediğimizde, 240 milyar tl açık bekliyoruz. Bildiğiniz eski para ile 240 katrilyon.
Şimdi bir değerlendirme yapalım 1.1 trilyon tl, 240 açık, Yani %20 gibi bir fazla harcama yapıyoruz değil mi?
Peki bunun çözümü nedir? Çok basit. Devletin gider kalemlerini %20 kısmak.
Bakanlıklara paralar yağdırıyoruz. Şöyle yapmamaz lazım. Sen Diyanet İşleri Bakanlığı mısın?
Sana ayrılan bütçe 12 milyar 977 milyon TL ise, %20 kesersin, yeni bütçen 10. bunun üstüne çıkan bölümlerin bu masrafı kendi cebinden çeker dersin iş biter.
Klima 100 gün çalışıyorsa, 80 çalıştırırsın. 100 araba varsa 80'e indirirsin bu kadar basit.
Diğer kurumların bütçeleri:
Ticaret Bakanlığı (6 milyar 585 milyon)
Dışişleri Bakanlığı (5 milyar 786 milyon)
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (3 milyar 999 milyon)
İçişleri Bakanlığı (10 milyar 665 milyon)
Kültür ve Turizm Bakanlığı (6 milyar 16 milyon)
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (11 milyar 918 milyon)
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (3 milyar 378 milyon)
Cumhurbaşkanlığı (4 milyar 39 milyon)
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (2 milyar 85 milyon)
Anayasa Mahkemesi Başkanlığı (86 milyon 522 bin)
Avrupa Birliği Başkanlığı (787 milyon 432 bin)
Danıştay Başkanlığı (235 milyon 675 bin)
Devlet Arşivleri Başkanlığı (172 milyon 663 bin)
İletişim Başkanlığı (422 milyon 754 bin)
Milli İstihbarat Başkanlığı (2 milyar 628 milyon)
Milli Saraylar İdare Başkanlığı (230 milyon 408 bin)
Sayıştay Başkanlığı (441 milyon 550 bin)
Strateji ve Bütçe Başkanlığı (10 milyar 121 bin)
Gelir İdaresi Başkanlığı (4 milyar 446 milyon)
Sonra gelir gider dengelendiğinde yeni atılımlara geçersin. Olmayan para ile sistem yürümez. Bütçe hedeflerini tutturamıyorsan kurumu ona göre dizayn etmelisin. Bu sistem nereye kadar gider arkadaşım. De bakalım memura bütçe bu, bunun üstü cebinde gör bak senden benden iyi korumuyor mu cebini?
Sevgilerle.