Bir süredir yazamıyor(!) olmam nedeniyle özür dileyerek başlamak istiyorum. Bunun bazı nedenleri var malum işler yoğun kişisel görüşmeler onlar bunlar baya bir vaktimi alıyor. Ayrıca sağlık sıhhat önemli şeyler biliyorsunuz…

Bu blog yazımda size startup ve girişimcilik ekosistemi üzerine temel kavramlardan bahsedeceğim. Genel olarak Türkiye’de startup ekosisteminde ciddi bir büyüme görülüyor. Tabi bu durum tüm Dünya için geçerli. Dünya grafiklerine baktığımızda birçok ülkeye göre iyi bir performans göstersek de, henüz ana listeye girmiş değiliz. Yani daha çok ama çok çalışmamız lazım.


* Bu görsel ve tam olarak doğru olmayan veri dha üzerinden alınmadır.

2021 ve 2022’de yaşanan büyümenin ana nedeni Getir olduğundan dolayı aslında Getir çıktığında grafikte değişimi hayal edebilirsiniz. Yine bu grafikte büyük oyuncular dışında modanisa’nın da 20 m $ seviyesinde fonlandığını görebilirsiniz.

Neyse ana konumuza dönelim yani buradaki yemeklerin faydalarına. Her gencin beyninde bir startup kurup oradan milyonerliğe yürüme hayalleri vardır.

Tabi bu durumun olası bir hale gelebilmesi için temel olarak üzerinde çalışılması ve gerçekten kafa yorulması gereken 7 madde olduğunun da unutulmaması gerekiyor.

Peki bunlar nedir?

1- Yenilik
2- Risk Alma
3- Özgüven
4- Esneklik (Pivot kabiliyeti)
5- İş Planlama ve Takip
6- İşbirliği (Takım arkadaşlığı)
7- Pazarlama*

Şimdi bu 7 temel maddeden en olmazsa olmazı ile başlamak istiyorum. Bu nedir tabiki en başa yazdığım Yenilik kavramı. Yenilik girişimciliğin içinde yer alan ve olmazsa olmaz bir özelliktir. Tabi yenilik kavramı zaman zaman çeşitli modellere evrilebilir. Bunlardan ilki yepyeni bir şeyi pazara çıkarmak ikincisi ise pazarda olan bir şeyin yenilenmesi üzerine kuruludur. Yani siz zaten marketi oluşmuş veya zaten var olan modelin sorunlarını daha da çözüp yeni bir versiyon ile sahaya çıkarırsınız.

Buralarda örnekler verip vaktinizi çalmak istemiyorum.

İkinci maddede yer alan Risk mevzusu ise direk sizinle alakalıdır. Gençler risk dediğimde sadece zamanları veya ücretsiz çalışmaları olduğunu anlıyor. Hayır hem de kocaman bir hayır. Size birinin yatırım yapmasını istiyorsanız ve yapmıyorsa burada alacağınız risk paranız da olmalı yani size birileri yatırım yapmıyorsa ve projenize inanıyorsanız bu yatırımı kendiniz yapmalısınız. Borç almalı, kredi çekmeli, kendinize ait ne varsa satmalı gibi. Yoksa zaman ve ücretsiz çalışma kısmı zaten mecburi olarak sağlayacağınız bir mevzudur. Bunu risk olarak kabul etmeyin. Sonuçta kendi işiniz kendi projeniz tabiki zaman harcayarak beleşe çalışacaksınız.

Üçüncü mevzu bu sıralar yatırım görüşmelerinde çok öne çıkıyor. Karşınıza çok bilmiş veya çok bilmiş gibi yapan yatırımcılar gelebilir ve özgüveninizi ölçebilirler. Tabi burada ortaya koyacağınız performans sizin nasıl bir ceo olduğunu gösterecektir. Ama unutmayın sınırsız bir atış moduna geçerseniz rezil olursunuz. (Herşeyin uygunu gerekir… Tadında bırakın.)

Esneklik ise aslında yabancıların pivot etme olarak tanımladığı ve şahsımca en önemli temellerden birisidir. Eğer pivot etme kabiliyetiniz yoksa projeniz ilk sarsıntıda güme gider. Ve böyle bir projeye kime yatırım yapmaz. Her zaman pivot etmeye değişime hazır olun. Esnek kalın.

Diğer madde iş planlama ve takip ne yazık ki Türkiye’deki startuplarda çok nadir görülen önemli bir özelliktir. Bir iş planınız ve takip etme yapınız yoksa iş çıkmaz. Yatırım alamazsınız takvimden sarkasınız. Tembel adamları projenizden çıkarın. Hemen çıkarın. Kendiniz tembelseniz başka işler yapın. Arı gibi olmalısınız günde 20 saate varan tempolara ulaşmalısınız.

İşbirliği maddesi her ne kadar yabancı kültürlerde önemli olsa da Türk kültüründe parayı bulana kadar oluyor. Yola beraber çıktığı siz artı iki kişinin, ikisi de yakın gelecekte projeden uçup kendi önüne bakacaktır. Geride kalan siz olacağınız için önemli konuların hepsinin öğrenin. Yatırım sonrası canınız sıkılmasın.

Pazarlama mevzusu ise son madde olarak burada kalsın, aslında malı üretmek kadar pazarlaması da önemli dediğinizi hissediyorum. Ama şunu unutmayın teknoloji değişti. Projede gerçekten yer vermenizi tavsiye etmediğim sadece pazarlama konusundan anlayan çene yapan adamlara dikkat edin. Yarın kendilerini sizden üstün görürler projenin fail olmasına neden olabilirler. Onları sadece para karşılığı çalıştırın ve memnun edin alan razı olsun satan razı olsun. Teknoloji artık pazarları çok farklı noktalara açtı. Kapı kapı dolaşma modelleri neredeyse bitmek üzere…

Evet yazının sonuna geldik. Bu unsurlar, girişimciliğin temelini oluşturur ve girişimcilerin başarılı olmalarına yardımcı olur. Haydi girişimci olmaya var mısınız? O zaman listedeki 7 maddeyi inceleyin ve kendinize sorun, yapabilir miyim? En küçük şüpheniz varsa buradaki durumu tam olarak kavramadan girişmeyin.

Haydi kalın sağlıcakla!